Curriculum.nu: Wat het betekent voor mij als leerkracht…

Leerling O. heeft extra uitdaging nodig. Zijn oogjes gaan glimmen als hij abstract mag denken en onderzoek mag doen. Feilloos legt hij uit (in groep 4) hoe additief en subtractief mengen met licht in zijn werk gaat. Maar bij teveel prikkels, op sportdagen of bij feestjes, wordt het soms teveel en wil hij zich het liefst verstoppen…

Leerling Q. kan moeilijk stilzitten. Een les duurt voor haar vaak heel erg lang. Maar oh, wat is het fijn om zelf te ontdekken en wat is ze prachtig als ze zich met UV schmink mag opmaken. Later komen dan haar vragen: ‘Zeg juf, hoe werkt dit nu?’ En gaat ze zelf op onderzoek: ‘Kijk juf, hoeveel spetters er zijn bij de wasbak, als ik schijn met de UV-zaklantaarn!’
 

Beide verhalen komen uit onze dagelijkse lespraktijk. Ze tonen aan hoe verschillend leerlingen leren in deze technieklessen over licht. (zie op deze site lichtlessen voor onderbouw en bovenbouw). Gelukkig kunnen leerlingen binnen hetzelfde project op hun eigen wijze te werk gaan. Voorwaarde hiervoor is een goede voorbereiding en gedegen opzet van de lessen.

Die technieklessen geef ik vorm voor onze school. Wie mijn blog volgt weet dat dit veel vragen met zich meebrengt. Hieronder staan enkele van die vragen met links naar eerdere blogposts of lessenseries waarin deze vragen aan de orde kwamen:

• Hoe gaan we in onze lessen via verwondering naar kennis?
• Hoe leren we de leerling ontwerpen en onderzoeken?
• Hoe leggen we verbanden tussen verschillende vakgebieden?
• Hoe geven we als school onze leerlijnen vorm binnen thema’s?
• Hoe koppelen we een consequente werkwijze aan onze lessen?
• Hoe laten we leerlingen leerervaringen opdoen?

En kan ik dit alleen? Nee. Over zulke vragen moet je kunnen sparren. En doe je dit slechts binnen je schoolteam? Ook niet. Ik merk steeds meer dat je onderwijs niet ophoudt bij je klas en je team. De wereld is in beweging. Alles verandert razendsnel en beïnvloedt elkaar. Die invloeden komen ook van buiten de grenzen van je klaslokaal, school, bestuur of land.

Als leerkracht kan en wil je niet alles weten. Bovendien weet je niet wat je niet weet. Contacten met vakgenoten buiten de school zijn een belangrijk klankbord om een aanpak binnen je eigen school en klas vorm te kunnen geven.

Dit was voor mij de belangrijkste reden om deel te nemen aan Curriculum.nu. En op dit moment zie ik al dwarsverbanden van de visie van mijn ontwikkelteam Mens en Natuur met de aanpak binnen onze school. Onze zoektocht op school naar integratie van woordenschat en taalbesef binnen onze thema’s, projecten en technieklessen, zie ik op dezelfde manier terug in een prachtig schrijven van het ontwikkelteam Nederlands. De denkkracht uit Curriculum.nu ondersteunt nu al mijn eigen onderwijspraktijk.

Natuurlijk zij er ook kritische vragen uit het veld, waarover ik wel iets wil zeggen:

• Wat kost dit wel niet?
  Vast een hoop, maar dat is een keuze en een investering. Er zijn andere recente politieke keuzes die een hoop meer kosten.
• Gaat kennis nu verdwijnen ten koste van vage vaardigheden?
  Kennis is een voorwaarde om de wereld te begrijpen en vaardigheden zijn onmisbaar om die kennis in te zetten. Het één gaat niet zonder het ander. Dus kennis heeft een belangrijke plek in het onderwijs die nooit zal verdwijnen.
• Hoe moeten leerkrachten en scholen nu wéér een onderwijsvernieuwing gaan invoeren?
  Curriculum.nu definieert het WAT en niet het HOE. In het HOE hebben scholen en teams hun eigen vrijheid. Voor sommige scholen zal dit een nieuwe aanpak vergen, voor andere scholen niet.
  Ik spreek mijn hoop uit dat de politiek zich zal committeren aan de weg die zij nu inslaat met Curriculum.nu door leerkrachten en teams blijvend te faciliteren in tijd, ruimte en scholing met meer erkenning voor het prachtige beroep van leerkracht. Dit zal hard nodig zijn om scholen te ondersteunen hun HOE vorm te blijven geven. Hier ben je nooit definitief mee klaar. Het is een beweging waar je dagelijks gezamenlijk aan moet blijven werken.

Wat op dit moment vooral telt voor mij, is dat ik nu samen met collega’s uit primair en voortgezet onderwijs in de gelegenheid wordt gesteld om te reflecteren over wat wij dagelijks doen en hoe wij de toekomst zien van ons onderwijs. Hierboven is te lezen dat het HOE bij ons op school al geruimde tijd dagelijkse kost is.

Zijn wij het binnen ons ontwikkelteam altijd eens? Zeker niet, maar juist de verschillende perspectieven zijn verdiepend en verrijkend. Andere landen als Finland gingen ons voor in het definiëren van een landelijk toekomstgericht curriculum, waarin de leerling centraal staat. Het is voor het eerst dat nu ook leerkrachten in Nederland op landelijk niveau mogen meedenken over hun eigen onderwijs en het samen mogen vormgeven.

En daar wil ik bij zijn!

Groepsfoto van mijn ontwikkelteam ‘Mens en Natuur’.